Sforzinda

Sforzinda hiri ideal bat da, Milango duke Francesco Sforza zenaren omenez izendatua eta Antonio di Pietro Averlino (1400 inguru – 1469) il Filarete arkitekto pizkundetarrak diseinatua^[1]. Hiri pilotu hau ez zen inoiz eraiki, hein batean garai hartako Italiako egoera politiko korapilatsuaren ondorioz, baina beste hiri ideal batzuk eraikitzeko oinarriak ezarriko zituen, hala nola Palmanova 1539an.

Baliteke Sforzindaren diseinua, hein batean, Erdi Aroko hiri buxatuei emandako erantzun zuzena izatea; izan ere, hiri horien hazkundea ez zegoen hiri-plangintza kontziente baten mende, eta horrek salgaiak garraiatzea edo gizartea kontrolatzea zailtzen zuen. Filareteren plano idealak gizarteari buruzko hausnarketa ere bazen, non hiri forma perfektu bat gizarte perfektu baten irudia izango baitzen, Pizkundeko ikuspegi humanisten ideia tipikoa zena.

1. ↑ (Italieraz) Averlino, Antonio di Pietro. (1464 inguru). Libro architettonico. .